Animasjon og behandling av bilete

I dag hadde me ein fantastisk dag på datalaben. Photoshop - både behandling av bilete, og animasjonar! Eg storkoste meg. I tillegg er eg i fyrste omgång ferdig med oppgåva i pedagogikk og matematikk frå praksis. Trur animasjonen min visar litt korleis eg følar meg no. Så eg håpar bare at ho dansar og! :)

------------------------------------------------

Fekk god hjelp av Birgit, så no dansar ho endeleg. 

Me fekk ei oppgåve tilknytta behandling av bilete og. 

I løpet av juleferien skulle me laga ein collage. 

Eg såg dette som ein god grunn til å endeleg kjøpe photoshop til macen min! :) 

Ein kald dag i juleferien drog eg storebror ut på tur for å ta bilete rundt om i Haugesund. Fann ut at eg ville laga ein collage med tema frå byen eg er så veldig glad i. I tillegg la eg inn litt bilete av nokre venner av meg frå cupfinalen i Oslo for å få inn litt god FK Haugesund - stemning i collagen min. :) Her er resultatet: 

Denne typen kunnskap er det bra å ha med seg ut i skulekvardagen. Medan anna skal elevane i løpet av mellomtrinnet gjennomføra eit animasjonsprosjekt. Noko me fekk vere med på ute i praksis. IKT har fått sin faste plass i skulen, og eg reknar med at det ikkje vert mindre av det i framtida. Derfor er det viktig og kjemperelevant med undervisning som dette. 

Ein ting er kva me skal lære elevane videre i arbeidet med IKT, men det er og utruleg mykje me som lærarar kan bruke desse teknologiske hjelpmidla til. Eit døme er jo alle dei spennande animasjonane og presentasjonane me kan laga til bruk i undervisning om ulike tema. 

Revidert veke 17.

Planlegging - Praksis - Evaluering

PLANLEGGING

Den siste timen me hadde på høgskulen før me gjekk ut i praksis handla om planlegging. Det vart mykje informasjon på ein gong. Heile planlegginga virka litt vanskeleg, med skjema alt skulle settes inn i og alt som skulle tenkast i gjennom. Etter denne økta samla me oss i praksisgruppa og byrja planlegginga av undervisning til praksis. Då brukte med diamantskjemaet aktivt.

Diamantskjemaet er eit genialt redskap for planlegging av undervisning, og til å reflektere over gjennomført undervisning i etterkant. Korleis ein lærar planlegg undervisinga virkar inn på kva eleven lærer. Ei godt planlagt undervisingsøkt reduserer usikkerheten for ein lærar, fordi ein veit kva som skal gjerast. Samstundes er det viktig å ta med seg ein god dose fleksibilitet, for i arbeidet med elevar veit ein aldri kva som kan som kan hende. Eit døme på dette har eg frå praksis, då eg skulle ha naturfag med elevane. På diamantskjemaet hadde eg satt av ti minuttar til gjennomgang av lekser, men elevane var så interessert i det me snakka om at tida gjekk langt over ti minuttar. Eg blei litt stressa, og prøvde å avslutte for å koma meg vidare i programmet mitt. Tilbakemeldingen frå praksislærar var då at eg ikkje måtte vere redd for å legge til side planane mine, for så lenge ein har elevane med seg så lærer dei. Ein god erfaring å ta med seg videre. 

Diamantens eigentlege navn er den didaktiske relasjonsmodell. Den er forma som ein diamant med den hensikt å vise kor samansatt og mangfoldig didaktisk virksomhet er, med fleire ulike forhold som griper i kvarandre. Ein anna hensikt med å plassera dei ulike teoriane i ein diamant er for å vise at dei er likestilt i forhold til kvarandre. Alle like viktige for ei godt planlagt undervisninsøkt. Bjørndal og Lieberg utviklet den didaktiske relasjonsmodellen som ein videreføring av tenkningen til Heimann og Schulz.

Dei seks kategoriane i den didaktiske relasjonsmodellen er (Lyngsnes og Rismark:2007): 

1. Læreforutsetningar: Ein lærer er nødt til å ha kjennskap til elevane sine forutsetningar. Kvar elev har ulike forventningar, kunnskaper, erfaringar, evner og heimebakgrunn. For at eleven skal ha eit læringsutbytte må læreren tenke gjennom disse når han eller ho planlegg undervising. Læreren er nødt til å møte elevane der dei der. Nokon gonger kan det til og med vere andre forhold som overskygger dei faglege. Kva om ein elev har ligge våken om natta og høyrt på foreldrene som har krangla, då er det ingen enkel sak å jobbe på skolen, sjølv om oppgåva er spesielt tilpassa elevens nivå. Det er utruleg viktig at læraren jobbar for å skape eit godt forhold mellom seg sjølv og elevane, at elevane følar at dei har anerkjennelse og respekt for seg og sitt. Ein anna ting læraren må huska på er at elevens læreforutsetningar forandrar seg heile tida etter kvart som elevane lærer meir og utviklar seg. 
2. Rammefaktorar: Det er mange rammefaktorar som speler inn i ein lærers kvardag. Døme på rammefaktorar er tid, utstyr, lærebøker og lokalmiljøet. Rammefaktorane påvirkar undervisninga på ulike måtar. Tida begrenser, lokalmijløet åpnar for ekskursjonar i forbindelse med bestemte tema og skulens økonomi og utstyr har mykje å sei for kva ein faktisk kan gjennomføre og ikkje. Eg vil sei at det er viktig for ein lærer å ta rammefaktorane som dei er, tenkje kreativt og gjere det beste ut av det. Det er ikkje alltid at det skal så mykje til for å gjere undervisinga mykje meir spennande. Her kan eg og ta med eit døme frå praksis. Maria og eg skulle undervise om Sabbaten i jødedommen. Me fann ei oppskrift på sabbatsbrød som me baka heime kvelden før, tok med ein kvit duk og to kvite lys. Dette var ikkje mykje jobb og ikkje vart det dyrt heller, men undervisinga blei så mykje betre og elevane var kjempeinteressert. 
3. Mål: At ein lærar kan tenka at målet for undervisinga er nådd når alt planlagt pensum er gjennomgått, er feil og eg vil sei nesten litt farlig. Årsaka til det er at det er elevens læringsutbytte som skal ha fokus. Har eleven lært, er målet nådd. Meiningsfylte mål har elevens læring i fokus. Dette understreker Vygotskijs læringsteorier. I hans teori står elevens læring sentralt. Det eleven kan nå i sin nærmeste utviklingssone, det må bestemme målene. Målene handlar ikkje berre om kva slags kunnskap eleven skal få inn, men og om ferdighetar og holdningar. Eg meiner det er viktig å ha ein god balanse mellom kva eleven skal lære, og korleis eleven skal lære. Fokus på både prosess og resultat. 
4. Innhold: Kva dreier arbeidet i skulen seg om, det er innholdet. For at eleven skal få ei tilrettelagt undervising er det viktig at innholdet er tilrettelagt, på same måte som måla. 
5. Læringsaktivitetar: Eg skulle ynskje det fantes ein "Opplæringens ABC" der det stod om kva slags måte det er best å underviske det bestemte temaet på, men noko slikt finnes ikkje. Derimot finnes det over 70 ulike læringsmodellar, t.d. individuelt arbeid, samarbeidslæring, prosjektarbeid etc. Ein liten hjelp for meg var det i hvert fall å lese om kva desse modellane har til felles, nemleg at: ei kartleggjing av elevens læringsstil og ei undervisning tilpasset denne vil vere ein optimal opplæring (Lyngsnes og Rismark:2007, s.99). Det finnes eit sett utarbeida prinsipp som kan hjelpe læraren til å fokusere på eleven i planlegginga av undervisinga. Desse er (Lyngsnes og Rismark:2007): motivere, aktivisere, konkretisere, variere, individualisere, samarbeide. Ein huskeregel er: MAKVIS. Eg ser på desse prinsippa som geniale og viktige. Eit døme er jo som eg nevnte tidligare, om då me brukte gjenstander frå sabbaten til konkretisering. Fleire gånger har eg høyrt eit sitat som er noko slikt: Eg høyrer og eg gløymer. Eg ser og eg husker. Eg gjer og eg forstår. Huskar ikkje konkret kor det kjem i frå, men viktigt er det uansett, eg trur for eksempel aldri elevane på Skåredalen skule kjem til å gløyme korleis eit Sabbatsbrød smakar, og det vil nok ikkje eg heller. Litt uvant med sitronskal innbakt i brøddeig. 
6. Vurdering: Lyngsnes og Rismark (2007) har tatt med nokre punkt om vurderingens formål. Eg tykkjer desse sa kort og greit om vurderingens hensikt. Derfor har eg valt å ta dei med slik dei med slik dei stod i boka. Vurdering skal: 
   

• fremma læring og utvikling hjå den enkelte elev. 
• virka veiledande og motiverande for innsats og fremma ynskje om å bruka evne og anlegg. 
• stimulera eleven til å vere aktiv og utvikle evne til å ta medansvar for å vurdere eige arbeid.
• gje eleven tilbakemelding og oppfølging i forhold til arbeidsprosess og resultat. 
• dokumentera den kompetansen eleven har oppnådd. 
• gje eleven og foreldra tilbakemelding om elevens framgang. 
• hjelpe lærarar og skulen til å forbetre opplæringa og tilpasse den til elevens behov. 

Så vurdering er så mykje meir enn bare karakterar!! :) 

Eg trur virkeleg at eg kjem til å få mykje bruk for, og mykje god hjelp frå den didaktiske relasjonsmodellen i framtidige praksisperiodar, og når eg ein gong i framtida er ferdig utdanna, men långt i frå ferdig utlærd lærar. 

PRAKSIS

Så var praksis i gong, og me møtte opp på Skåredalen med utfylte diamantskjema til dei timane me hadde klare. Etter kvart i praksisperioden blei diamantskjemaet eit kjempebra hjelpemiddel når timar skulle planleggast. Det tok bare litt tid å bli kjent med det. Eg syntes det er genialt fordi kvar av punkta gjer at ein sørger for at ein har tenkt igjennom alt til timen. Kva skal ein gjere, kva er måla for det ein skal gjere, korleis skal ein organisera gruppa, kva treng ein av utstyr, korleis skal dei ulike læringsaktivitetane gjennomførast etc. 

Det vart ein spennande praksisperiode. Fekk verkeleg prøvd oss som lærarar denne gongen. 

Me starta rett på med gjennomføringa av undervisningslandskapet i matematikk. Elevane lagde tredimensjonale kubar. Dei skulle sjølv finne ut korleis dei skulle plassere seks kvadrat i forhold til kvarandre, som etterpå, samanhengande, skulle klippast ut og brettast til ein kube. Kubene brukte dei som terningar i eit koordinatspel etterpå. Det var spennande å observera elevane i dette arbeidet. Noko av det eg la merke til i gjennomføringa var korleis dei ulike elevane gjennomførte opplegget, det var nemleg ofte dei elevane som blir rekna som dei sterkaste som sleit mest med undersøkelseslandskapet. Kanskje dei sleit med å ikkje ha ei konkret løysning å arbeide mot, mens dei svakare elevane likte nettopp å arbeide mot ei eiga løysning? Her er eit døme på korleis ein kan bruka ulike arbeidsmåtar for å legge opp opplegg for at fleire elevar skal få undervisninga best muleg tilpassa sitt nivå og sin arbeidsmåte.

I norsken hadde me om fantasy i praksisperioden. Det gjekk mykje i Harry Potter. I løpet av perioden fekk elevene i oppgåve å skrive ein eigen fantasyhistorie der dei skulle få med dei typiske kjennetekna for denne sjangaren. Midt i skriveprosessen satt ein gut i klassen og sa han var ferdig og ikkje orka å skriva meir. Han hadde skreve ein grei historie, men den var litt kort og lite beskrivelsar. Han burde absolutt jobbe meir med den, men korleis skulle eg motivere han? Eg las i gjennom historia hans. Han hadde skreve om ein drage, men ikkje noko om korleis han såg ut. Eg spurde guten korleis dragen i historien hans såg ut. Guten lyste opp og begynte å fortelja om dragen, om dei store tenna og dei skarpe piggane på ryggen. Eg spurde kvifor han ikkje ville at lesarane av historien hans skulle få vite at denne dragen var så skummel, han tenkte litt, så byrja han att med skrivinga på historien. 

Etter at timane var gjennomført var diamantskjemaet eit godt hjelpemiddel. Då kunne me gå i gjennom del for del, og det var lettare å få oversikten på kva som gjekk bra og kva som ikkje gjekk så bra. Kanskje treng eg ikkje noko skjema når eg ein gong i framtida har planlagt så mången timar at det heile går automatisk, men før eg er der må eg sei: Hurra for diamantskjema! ;)

Det er veldig lærerikt å vere ute i praksis og eg gler meg til neste periode. Når me får sett og prøvd ut teorien me lærer på skulen gjer det heile litt mer meining. 

Mitt mål for denne praksisperioden var å få innblikk og erfaring i korleis læraryrket fungerer. Det vil eg verkeleg sei at eg fekk. Me var i ein aktiv og uroleg klasse, men likevel var det ein fantastisk gjeng med elevar. Utfordringa med å vere i denne klassen ga meg eit skikkelig innblikk i kor utfordrande læraryrket er, både med det faglige og det sosiale arbeidet. Me fekk prøvd oss i undervisning, noko som var spennande og ga mersmak. Samstundes som forbetringspotensialet var stort. Ei av dei største utfordringane var å vere bestemt nok. Finne ein måte å vere tydeleg og bestemt vaksen, uten å berre kjefte på elevane. Det gjekk betre og betre etter kvart, og me får jo mykje meir trening i dette vidare i utdanninga. 

Gjennomføringa av timane gjekk greit. Dette var vår fyrste periode, og litt nervøsitet gjorde nok at timane blei planlagt særs godt. For å sørgje for at me hadde alt under kontroll, brukte me dei ulike felta på diamantskjemaet. Tilbakemeldingane me fekk frå øvingslærar var stort sett også gode, sjølv om det alltiv var ting som kunne vært gjort annleis. Me er jo tross alt bare fyrsteårsstudentar.

Det var verkeleg spennande å få erfaringar med læraryrket. Både i planlegging, undervising, stå foran ein samla klasse og i møtet med den enkelte elev. Mången gode erfaringar som eg skal ta med meg videre, og som skal videreutviklast. 

EVALUERING

Evalueringa av denne praksisperioden gjorde me på ein veldig koseleg måte. Me møtte opp på skulen, før me kjøyrde heim til Birgit. Der gjekk me først ein tur i skogen. Ein veldig bra måte å bli betre kjent med folk på. Det var til og med litt snø i skogen, noko som ikkje er kvar dag me opplev her på dette våte vestland. 

Etter skogsturen gjekk me heim til Birgit. Der fekk me varme vafler, mens praten gjekk om praksisperioden. Spennande å høyre dei andre sine opplevingar av perioden, spesielt dei frå den andre klassen som hadde vore på Langeland. Utveksling av erfaringar er alltid bra, for me kan lære mykje av kvarandre!! 

Revidert veke 17.

Repetisjonsdag

Pedagogikktimane i dag var bra å få med seg. Etter å ha lest om læringsteoriane var det greit å få trukket ut det viktigste frå dei ulike, og få et overblikk over dem. Bra at Birgit skreiv det på tavla etter kvart. Då var det lettere å få overblikket, ta notater og følgje med. 
Ellers var det også veldig greit med en gjennomgang av dokumentbehandling i word. Har skrevet nokre oppgåver på høgskulenivå før, men ein repitisjon er jo alltid bra!! :) Så nå blir det spennende å sette i gang med matematikkoppgåva. Praksisgruppa mi skal jobbe med geometri i neste praksisperiode, så no er det berre å sette i gong å lage eit undersøkelseslandskap der elevene kan tilegne seg mer kunnskap om vinkler, firkanter, sirkler og andre målbare objekt.

Skrivinga av matematikk pedagogikkoppgåva gjekk greit, men på tilbakemeldinga var det ein god del å rette opp. Dette er jo ein bra måte å læra på, gjennom vegleiing og vurdering. 

Fila som blei lagt ut av Birgir etter økta er eit veldig bra hjelpemiddel. Sjølv syns eg at læringsteoriane kan bli litt mykje og forvirrande, men her kan eg lese om dei ulike og få oversikten, etterpå kan eg lese meir forjupande i pensumlitteraturen. 

Revidert veke 17.

Gruppeoppgåve i pedagogikk

Å jobbe med alle dei ulike læringsteoriane har vore ein spennande prosess. Gruppearbeidet har gått kjempefint i gruppa vår. Me starta med å fordele pensum. Brukte eit par dagar på å lese gjennom og skriva samandrag. Torsdagen møttes me og fortalde kvarandre om det me hadde lest i pensum. Etterpå diskuterte me kva for teoriar me ville jobbe meir med. Det blei ikkje noko stor diskusjon, for me var einige om det meste. Me tok med John Dewey og hans "learning by doing", Skinner om viktigheiten av positive tilbakemeldingar og mykje ros og Vygotsky om kor viktig det er å forstå eleven i lys av fortid og omgivelsar, men og utviklingspotensialet eleven har i seg. Me tok og med Vygotsky fordi han støttar opp om tavleundervisning. At eleven får ting demonstrert før han prøvar det ut på eiga hand. Det er viktig for forståinga til eleven. Me tok og med Endel Tulving og hans vektlegging av kor viktig det er at undervsininga refererar til elevens episodiske minne, altså at den har ein personleg referanse til eleven. Eit døme er jo om ein elev skulle rekne ut farten til eit fly i forhold til avstand er det betre å rekne ut flyets hastighet frå Haugesund til Oslo, en frå Sydney til Melbourne. Årsaken er jo at eleven mest sannsynleg vil fly frå Haugesund til Oslo oftare. Under flyturen er sjangsen stor for at han vil tenkje på denne matematikkoppgåva, repetere den og hugse den betre. Personleg relevans.

Kanskje var me litt låst av at Birgit viste ein film som døme på fremføring. Me bestemte oss i hvert fall for å lage ein film. Me fekk låne heimkunnskapssalen på Frakkagjerd ungdomsskule og ein kamerat av meg hjalp oss med filminga. Me ville lage ein film som fekk fram dei teoriane me hadde valgt. Me valgte mat og helse fordi det er eit fag der ein lett kan ta inn andre fag. Til dømes matematikk og natur og miljø (ulike typar frukt og grønt, kvar dei kjem fra osv.) Samstundes som det er eit fag der eleven får gjere noko praktisk og prøva seg fram. Matematikk i matlaging refererar nok også betre til det episodiske minne enn om eleven skulle rekna liter og desiliter i ei matematikkbok. Samspelet mellom faga er likevel viktig.

Så kom framføringa. Eg hadde hatt jobben med å redigera filmen. Me hadde ca. 30 min film. Det var ingen enkel jobb å kutte ned, samstundes som alle poenga skulle væra med. Filmen blei nok litt lang, men me klarte å samkjøre power pointen og filmen innanfor 15 minuttar. At filmen var så lång at læraren som gav tilbakemelding mista konsentrasjon undervegs hadde eg verkelg ikkje trudd. For meg føltes det nesten litt ironisk at me hadde hatt om positiv tilbakemelding, den tilbakemeldinga me fekk etterpå tatt i betraktning...
Ellers var det mykje bra på framføringsdagen. Folk hadde jobba godt, og mykje kreative evner blant folk kom fram i framføringane. Spennande å sjå kor forskjellige teoriar folk hadde jobba med, sjølv om det folk hadde kome fram til var mykje det same, men i ulik innpakning! Trur det er mången gode, framtidige lærarar på kullet vårt! :)

Til slutt vil eg takke praksisgruppa mi; Ingrid, Line og Maria for veldig bra samarbeid. Dykk e ein knallbra gjeng!! :D

I ettertid har eg tenkt ein del på denne gruppeoppgåva, og på dei ulike læringsteoriane me kom fram til. Ein av årsakane var at eg brukte mykje dei same teoriane då eg skreiv oppgåva i matematikk og pedagogikk. Sjølv om me i gruppa jobba godt med oppgåva, har eg ikkje heilt følt at mitt pedagogiske grunnsyn har vore heilt i boks. Derfor har eg no brukt mykje tid på å lese og jobbe med dei ulike teoriane for å utarbeide mitt pedagogiske grunnsyn litt djupare. 

Med eit pedagogisk grunnsyn meiner ein den virkelighetsoppfatning, dei kunnskapar, verdiar og holdningar som ligg til grunn for pedagogisk virksomhet. Ut i frå Lyngsnes og Rismark (2007) kan ein plassera dei ulike teoriane innanfor to grupper. Den tradisjonalistiske tenkninga og den progressivistiske tenkninga, sjølv om ein kan finna trekk ved nokon av teoriane i begge tenkningane. Det blir av Lyngsnes og Rismark understreka at det ikkje dreier seg om to didaktiske retningar som går under desse navna, men at det bare er ei gruppering for å skape ein oversikt. Læring handlar om at nokon blir undervist i noko. Tradisjonalismen vektleggjer noko, innhaldet i undervisninga, mens progressivismen rettar fokuset mot nokon, den som blir undervist. Ein kan ikkje sei at ein lærar er enten ein tradisjonalist eller ein progressivist, men ein kan sei at ein lærar heller meir i den eine retninga enn den andre. 

Når eg tenkjer på dei ulike teoriane i forhold til kva eg sjølv meiner er det nokon faktorar eg tenkjer er viktigare enn andre. Eleven i fokus, tilpassa opplæring, utvikling av kunnskap på ein måte som er relevant for elevane, aktivitet/leik, omgivelsane sin påverkand på elevane (t.d. heim, samfunn, økonomi etc.), elevens tryggleik og sjølvoppfatning og fokus på den indre motivasjonen. 

Det er eigentleg ganske fascinerande å lesa om dei ulike teoretikarane. Innanfor alle teoriane finnes det noko som er bra, men nokon teoriar meir spennande enn andre. Ein av desse er den sveitsiske konstruktivisten Piaget, og spesielt teorien hans om korleis mennesket organiserer kunnskapen i skjema. Lyngsnes og Rismark (2007) hadde eit godt eksempel med ein liten gut som fekk fortald at onkelen hans jobba på båt. Då guten skulle fortelje dette videre fortalde han at onkelen hadde kontoret sitt på ein båt. Årsaka var at foreldra jobba på kontort, og derfor tenkte guten at job var kontor. Då guten fekk forklaring på korleis jobben til onkelen var skjedde det ei utviding av skjema i forhold til kva jobb er. Dette blir kalla for akkomodasjon, ein justering av skjema slik at det passar overens med ny informasjon. I skulesamanheng kan denne teorien knyttast saman med å gje undervisning som er relevant for eleven. Det skjer ein utvikling av det eleven kan frå før, ved at eleven får høyre noko som ikkje stemmer overens med det eksisterande skjemaet. Eleven må då arbeide for å skape likevekt i skjema, eller tilføye nye skjema. Dette sett elevens læreforutsetningar i fokus for undervisinga, noko eg meiner er utruleg viktig. 

Noko Piaget ikkje vektleggjer så mykje i sin teori er bruken av språket i lærings- og utviklingsprosessen. Dette førar meg over til russeren Vygotsky som høyrer til under dei sosiokulturelle perspektiva på læring. Imsen skriv at det gryende språket er byggesteiner for tenkningen, i følge Vygotskys teori. For det er nettopp det at barn etter hvert begynner "å snakke med seg sjøl" som gjør at erfaringer internaliseres som tenkning (Imsen, 2005:255). 

Vygotsky har og mykje anna bra i sin teori, medan anna korleis samfunnet, altså menneskets levevilkår, påvirkar utvikling og tenkjemåte. Det er jo klart at dette har noko å sei. 

Eg trur nok til dømes at utviklinga og tenkjemåten til Thomas vil vere annleis enn utviklinga til elevane på praksisskulen vår. Thomas er guten på bilete. Han møtte eg på ein skule i Kiberaslummen i Nairobi, då eg var i Kenya i februar 2006. 

Der Piaget snakkar om skjema, snakkar Vygotsky om utviklingssonar. Den proksimale utviklingssone er kor långt der er muleg for eleven å gå, saman med læraren, i si utvikling. Den proksimale utviklingssonen utvidar seg etter kvart som eleven utviklar seg. Saman med læraren handlar om læraren skal vere eit støttande stillas i elevens utvikling, for eleven kan ikkje utvikle seg heilt på eiga hand. Eit døme er med eit lite barn som ser ein bil. Denne bilen blir av barnet kalla for "brum brum" heilt til nokon fortel barnet at det er ein bil. Då har barnet lært seg at denne "brum brummen" har navnet bil. Derfor er ikkje Vygotsky heilt framad for å lære barna formelle og vitenskapelege begrep, men at det må skje på rett måte. Eit støttande stillas kan og vere andre som har kome lengre i si utvikling enn eleven, og andre elevar. 

Årsaka til at me tok med Vygotsky og tavleundervisinga er at han støttar opp om at læraren kan forklare eit saksforhold for ei samla gruppe, så lenge det er eit tankesamarbeid mellom læraren og elevane. Dette er noko me klart kunne ha utdjupt nærmare i framføringa. 

Aktivitet og leik meiner eg og er utruleg viktig. Det er fleire som snakkar om dette, men her vil eg løfte fram amerikaneren John Dewey, og hans "learning by doing." Han løfter fram relasjonen mellom kunnskap og handling. Han meiner at skulen må lere barna det dei har bruk for, og at deira behov og interesser bør vere utgangspunktet for det som skal bli tatt opp. Han meiner og at skulen må jobbe for å skape vekst og nyskjerrighet, og bruka probleimløysning som ein metode. Kor godt dette kan fungere såg me då me gjennomførte eit undersøkelseslandskap ute i prakis. Dette var verkeleg spennande. Det finnes og utruleg månge andre måtar som elevane kan jobbe undersøkande på. Eit døme er jo Storyline, som eg har skrive om tidlegare i bloggen. I dette arbeidet er det viktig at læraren ikkje er passiv, men går aktivt inn som vegleiiar, og medundersøkjar! Litt tilbake til Vygotsky. 

Alt i alt kan eg vel sei at mitt pedagogiske grunnsyn heller mest mot å vere eit progressivistisk grunnsyn, men likevel ikkje heilt. F.eks. måten Skinner snakkar om positiv tilbakemelding, og endring av åtferd er noko som eg syns er veldig bra! Dette innlegget er heller ikkje eit ferdig, grundig utarbeida overblikk over mitt pedagogiske grunnsyn, av den årsak at det ikkje er ferdig utvikla enda. I tillegg hadde det blitt eit veldig långt innlegg. 

Kvifor det er viktig at me som kommande lærarar utviklar eit pedagogisk grunnsyn trur eg har samanhang med at det hjelp oss til å tenkje i gjennom kvifor me gjer det med gjer og meinar det me meinar. Det er ein ting å meine at det er viktig å ha eleven i fokus, men kvifor meiner eg det er viktig? Gjennom lesning av læringsteoriar lærer eg og mykje om korleis eg kan sette eleven i fokus. 

Revidert veke 17.

Å leia basisgruppa

Det var ein bra start på skulen denne dagen! Det stod telys i heile klasserommet, noko som ga ein go og varm stemning for trøtte og småkalde pendlarar frå Haugesund. Det Birgit gjorde er eit bra døme på korleis me kan starta ein dag for elevane. Det er ikkje alltid så mykje som skal til. At læraren står i døra og ynskjer alle velkomen på skulen betyr nok mykje for elevane. Om læraren då og seier navnet til kvar enkelt elev har alle elevane fått høyre navnet sitt frå læraren før fyrste time er ferdig. Det å få høyre navnet sitt frå læraren kvar dag betyr visst mykje for elevane har eg høyrt.

For oss som skal bli lærarar i dag har me ein utfordrande elevflokk å forholda oss til. Generasjonen som kommuniserar med kvarandre via mobil under pulten i timen, eller kanskje midt i undervisninga finn ut at det er på tide å mata det elektroniske kjæledyret sitt. Elevar er kjappe til å læra seg alt som er nytt, og her har med som lærarar sanneleg ein utfordring. I denne jungelen av teknologiske duppedyttar er det utruleg mykje bra som kan vera til hjelp i vår undervisningskvardag om me berre tek oss tid til å leita litt. Kanskje hjelp til andre ting enn ein ”forbetra” elevsamtale og.

I denne tid full av forsking har dei og endeleg funne ut kor viktig det er for bornas læring at skulen ser bra ut. Dette såg eg sjølv og då me hadde praksis på Skåredalen skule. Skulen hadde veldig fine område, både ute og inne. Her kunne barna læra, leka og trivast. Spesielt haugane utanfor skulen var flotte. Her var det tydeleg at barna hadde det morosamt.

Tanken på kor mykje makt me som lærarar vil få er nesten ein skremmande tanke. Samtidig som ein kan bli inspirert til å tenkje at ein skal få væra med å forma morgondagens vaksne samfunnsborgarar veit ein jo at det er ikkje alle dagar det er eit like enkelt fokus å halde. Det kan væra fort gjort å sei noko feil, eller dømme litt kjapt i ein situasjon. Eg hugsar frå min eigen skulekvardag på ungdomsskulen då gymlæraren min spurte om eg ikkje var heilt som eg skulle væra fordi eg gjorde ein liten feil i ballspelet. Dette var sikkert ikkje noko ho hadde planlagt å spørja meg om i lengre tid, men likevel satt det spor i ein trettenåring. Små ting ein kan gjere som ein kanskje ikkje tenkjer over i ettertid, men som kan ha satt djupe spor i eit barnesinn. Noko som eg trur kan væra utruleg viktig for ein lærar er den daglige loggen. Tenkje over kva som har skjedd, og korleis ein har handla i dei ulike situasjonane.

Å skrive ein logg for lærarkvardagen er nok også lurt i høve til elevane våre. Då kan ein bli oppmerksam på små ting som gjentar seg blant elevane. Det kan handla om barn som blir misbrukt, omsorgssvikt, mobbing pluss så mykje meir. Eg håpar verkeleg at den norske skulen kan bli ein skule utan mobbing. At Kjell Mange Bondeviks zero mål kan bli nådd ein dag. Det var heilt forferdeleg å sjå filmen frå Bergen. Stakkars gut. Ingen elevar burde ha ein slik skulekvardag. Då me var i praksis var me med lærarane på skulen på et Olweus – møte. Der gjekk dei i gjennom elevundersøkinga frå den skulen. Den viste at det var få elevar som blei mobba på skulen, men som rektoren sa: ”Eg er ikkje fornøgd før talet er null elevar som skriv at dei blir mobba her på skulen. Ein mobba elev er ein for mykje.”

Eg håpar at eg som lærar kan bidra til elevane får ein bra skulekvardag. Det er viktig at elevane får tilstrekkeleg med kunnskap, men og at dei får tilstrekkeleg med omsorg. Eg håpar eg kan bety noko for at alle har det bra både kunnskapsmessig og sosialt der eg jobbar.

Læraryrket er, som nevnt tidlegare i bloggen, så mykje meir enn bare å undervise. Som lærer skal ein sørgje for at elevane lærer det dei skal, ikkje bare er tilstades i timane der det blir undervist. 

For at elevane skal lære er det viktig å fremme eit godt og trygt læringsmiljø. Dette trur eg må vere ei utruleg stor og utfordrande oppgåve. Kanskje har ein 25 elevar som lærer på heilt forskjellige måtar. Nokon elevar kan vere djupt konsentert om det dei gjer, mens det stormar rundt dei, mens andre mistar all konsentrasjon av ein ørliten forstyrrelse. Nokon likar best å jobbe i lag med andre, mens andre likar seg best aleine. Korleis kan ein få eit godt læringsmiljø, der alle desse forskjellige typane elevar kan lære? Uten at eg kan gje noko fasitsvar på dette, trur eg det handlar om å skape eit variert miljø. Kanskje muligheten for nokon elevar å samarbeide på eit grupperom, mens andre kan sitte å jobbe meir for seg sjølv i klasserommet. Skulane i dag satsar meir og meir på åpne løysningar, der elevane kan finne sin måte å arbeide på. Likevel er det viktig at elevar som likar best å jobba aleine får trening i samarbeid og motsatt. 

Ein anna ting som eg trur eg utruleg viktig er at læraren er engasjert i det som blir undervist, at læraren klarer å vere nyskjerrig i lag med elevane. Dermed får elevane følelsen av at læraren er like interessert som dei, og dette vil fremme motivasjon og interesse hos elevane. Ogden (2004) skriv i boka si om ein engelsk lærer, Goodlad, som har observert mykje undervsning gjennom tida frå 1960-talet. Han beskriv undervisinga i skulen som tradisjonsbundet og med få teikn på profesjonelt, pedagogisk engasjement hos lærarane. Han skriv at han saknar den engasjerande samhandlingen i klassemiljøa, og etterlyser meir humør, glede og latter i skolekvardagen. Dette trur eg det ligg mykje i. Berre i praksis har me erfart at jo meir engasjerte me er, jo meir engasjerte blir elevane. 

Trygghet er og utruleg viktig i eit godt læringsmiljø. At lærar og elev har eit godt forhold, og eleven følar at han eller ho kan stola på læraren. Som eg har nevnt tidlegare i innlegget er det utruleg viktig at læraren og skulen jobbar effektivt mot mobbing. 

Læraren må kunne vere effektiv, og då meiner eg ikkje effektiv på ein måte der ein berre pløyer gjennom stoffet for å ha vært gjennom mest muleg på kortast muleg tid. I følge Ogden (2005) blir effektiv undervising kjenneteikna av lærarar som er opptatt av korleis den enkelte elev kan få mest muleg ut av kvar time på skulen. Dette blir kalla for ein elevorientert lærar. Den elevorienterte læraren klarar å byggje bro mellom pensumkrav og elevforutsetningar. I boka si tar og Ogden med nokre forutsetningar for effektiv undervising. Eg har valt å ta med utdrag frå desse punkta (Ogden:2004 s.111-116): 

• læraren meistrar eit bredt register av undervisingsprinsipper og veit korleis dei skal anvendas i ulike situasjonar for å fremme læring. 
• prioritering av læringsaktiviteter utan at andre opppgaver forsømmes, og slik at undervisningstida utnyttes godt. 
• tilpasse den sosiale sturkturen og læringsmiljøet til elevens behov. 
• elevane får oppgåver som er tilpassa deira forutsetningar og intellektuelle meistringsnivå. 
• hensiktsmessig bruk av bekreftelsar eller ros for å oppmuntre positiv åtferd og for å informera elevane om kva som verdsettes og forventes av dem. 

Dagens lærar har fleire roller. Han eller ho er både aktivitetsleiar, inspirator og vegleiar. I skrivande stund må eg sei at eg føler heile prinsippet om leiing av basisgruppa virkar som ei stor utfordring, med alt som skal tenkast over og takast hensyn til. Å skapa balansen mellom alt dette trur eg blir den største. Å vere både fagleg og sosialt kompetent til yrket mitt. 

Denne økta starta me med framføring av ulike arbeidsmåtar. Dette var spennande, og mykje å ta med seg vidare i utdanninga og ut i arbeidslivet. Det er utruleg møkje spennande ein kan gjere som lærar, og mykje av desse metodane tror eg er arbeidsmåtar som kan skape interesse blant fleire elevar på fleire ulike nivå. F.eks. gjennom arbeid med storyline og problembasert læring. Det finnes også arbeidsmåtar som gjer differensieringa lettare. Eit døme på dette er arbeidsprogram, der læraren lett kan lage individuelle arbeidsoppgåver tilpassa den enkelte elev. 

Alt i alt er eg glad for at eg har valgt eit så spennande, variert og utfordrande yrke!! :) 

Revidert veke 17.

Observasjonspraksis

Det var noko heilt anna å observera i praksis enn i kantina. Hovudsakeleg kanskje fordi elevane visste at me kom, og kva me skulle gjere.
Det var spanande å observera elevane. Korleis dei var med læraren og korleis dei var med kvarandre. Det virka som dei aller fleste hadde ein bra skulekvardag. Dei fleste var fornøgde, og jobba godt. Sjølv om det ikkje skal den store hendinga til for å få ein sjetteklasse til å miste all konsentrasjon.
Elevane gjekk stort sett i hettegenser, jentene kjøpte sine på WOW. Dei spelte fotball, lekte ”egget” med sprettball eller sprang rundt og lekte på haugen. Dei blei irriterte og krangle når ikkje alle fekk vere med i leiken, eller når nokon ikkje gjorde det dei skulle i gruppearbeidet. Dei jobba i timane, og likte best når undervisninga var variert. Dei likte og å lese på eigehand. Då var det heilt stilt i klasserommet.
Ein spesiell oppleving den veka var i ein matematikktime. Ei jente skjønte ikkje kva ho skulle gjere, men etter at eg hadde prata litt med ho og hjelpe henne gjekk plutselig lyset opp for ho. Eg trur me blei like glade begge to, og for meg blei det enda ein bekreftelse på at det er lærar eg vil bli.

Storyline

Storyline er ein undervisningsmetode som kan brukast på alle trinn i grunnskulen.
Opplegget går ut på at læraren og elevane skal laga ei forteljing ut ifrå ei tematisk ramme.
Den tematiske ramma kan til dømes vera "på eit sirkus" eller "feriereisa".
Etter at den tematiske ramma er gitt, og forteljinga dermed er forankra i tid og sted skal elevane finna dei levenade vesna i forteljinga. Kven er dei og kvar bur dei? Elevane skapar figurar som gis form og personleghet.
Miljøet dei bur i skapast og, til dømes ved å tegne gata dei bur i på tavla.
Elevane finn og ut korleis livet er der dei bur.
Så byrjar forteljinga.
Elevane diktar kva som skjer. Læraren stillar spørsmål som førar elevane fram i forteljinga, og som sørgar for at elevane lærar noko av storylinen. Spørsmåla skal føra oppmerksomheten til elevane i ei bestemt retning og oppmuntra dem til å dela sine ferdighetar, refleksjonar og kunnskapar med kvarandre.
I forteljinga møtar elevane på spanande situasjonar der dei må takla ulike problem og løysa dei. I desse situasjonane ligg læringa.
Eg meinar at storyline må vera ein genial undervisningsmetode. Elevane får læra gjennom å gjera, noko som pedagoisk sett skal bety at dei skal hugsa meir av det i ettertid. Ein kan knytta alle fag inn i storylinen. Korleis kan familien sette opp eit budsjett for ferien sin? = matematikk. Kvar skal dei reise? = Samfunnskunnskap. Korleis er kulturen og religionen i landet dei skal besøka? = KRL. I tillegg vil elevane læra samarbeid og å sette seg inn i ein annan situasjon. Metoden er og med på å øka kreativiteten til elevane.
Absolutt ein metode eg kan tenka meg å prøva ut ein gong!

Noko høve til å prøve ut Storyline metoden vart det ikkje i praksisperiodane, men forsatt er storyline ein metode eg kan tenka meg å prøva ut. Kanskje kjem høvet i ein praksisperiode til neste år? No tenkjer eg faktisk på å ta eit år drama som siste året i lærarutdanninga, fordi eg ynskjer å lære meir om alternative måtar å lære på. Hadde eit ørlite dramaprosjekt om janteloven i praksisperioden, og det fungerte veldig bra! Den typen arbeid ga absolutt meirsmak!

Observasjon

No som me skal ut og observera korleis kvardagen er i læraryrket er det bra å ha litt undervisning i bakhovudet om korleis ein skal observera. Viss ein ikkje tenkjer over kva ein ser etter er det lett at ein ser på ting på feil måte eller at ein rett og slett følgjer med på feil ting.

Det var interessant å observera i kantina på skulen. Eg skreiv ein minuttobservasjon av nokon som satt rundt eit bord. Problemet var at dei som satt der gjekk etter ei stund, så i løpet av dei tretti minuttane eg observerte satt det tre forskjellige grupper rundt det same bordet. Likevel var det spennande å sjå korleis folk oppfører seg i noko så kvardagsleg som eit friminutt. Til dømes kossen andre oppførar seg når ein pratar, korleis folk et, kor utroleg mykje folk fiklar med ting som står på bordet etc.

Må ærleg sei at eg følte meg litt dum der eg satt å kikka på folk. Nesten som det hang et skilt over hovudet mitt der det sto: ”Eg ser på deg”. Eg håpar det blir annleis når me kjem i praksis, og folk vett at me er der for å observera.

Så blir det spennande å sjå korleis det er ute i lærarkvardagen, og å høyre kva andre observerar i løpet av veka på Skåredalen.

Eg meiner observasjon er utruleg viktig i kvardagen som lærar. Det er ikkje alltid så mykje som skal til, men kanskje skriva ned nokon ord i dagbok på slutten av skuledagen eller kanskje ha ei bok med ei side til kvar elev der ein kan skrive ned spesielle ting som bør bli huska. Dette kan vere til god hjelp medan anna i arbeidet med tilpassa opplæring. Har ein elevar som er tilknytta PPT er det også viktig med loggføring, for då skal ein kunne gå tilbake til konkrete situasjonar og sei kva som hende. Då hjelper det ikkje å sei at "eg trur det var ein gong i forgje veke at ...". Ellers er det jo greit å skrive ned undervisningstimar som har fungert godt, eller mindre godt, slik at ein betre huskar erfaringar som kan vere til hjelp seinare. 

Så korleis kan ein observera? Det finnes mången ulike måtar. Eg har jo nevnt loggføring og dagbok, men andre metodar som kan nevnast er videoobservasjon, intervju/samtale, praksisforteljing, rangeringsskala, sosiogram og innsamla materiale. 

Lærarens mandat og mange oppgåver

Det er interessant å læra om personar som Inge Eidsvåg. Ein pedagog som verkeleg kan sitt fag, og som er reflektert i høve til yrket sitt. Det var veldig interessant å lesa utdraget frå boka hans. Særleg om dei første skulane. Kor mykje klokt som vart sagt om læring så langt frå vår tid som allereie rundt år 400 før Kristus. Då sa Konfucius, ein lærar som blir rekna som den største i Kina at: «Jeg hører og glemmer. Jeg ser og husker. Jeg gjør og forstår,» Kanskje noko av det som blir omtalt mest når det gjeld kommunikasjon i vår tid også, kor mykje meir ein hugsar av det ein lære når ein i tillegg får sjå og gjera noko i samanheng med det.

Dei ti bod for den gode lærar som Inge Eidsvåg har skreve er og noko som er lurt å ta med seg ut i læraryrket. Her klarar han og fange alle dei viktige områda innanfor læraryrket inn i ti enkle setningar som er lette å hugsa, og som tar liten plass over arbeidsbordet.

Du skal kunna og vera glad i faga dine
Du skal vera glad i forteljingar
Du skal vera nærverande
Du skal sjå elevane
Du skal vera glad i elevane dine
Du skal ha forventningar og stille krav til deg sjølv og elevane dine
Du skal ofte ha med deg noko nytt
Du skal bidra til trivnad og utvikling i kollegiet
Du skal bidra til samtalar om skulen si samfunnspolitiske rolla
Du skal våga å vera lærar

Det er meir med læraryrket enn bare undervisninga. Ein skal kunne samarbeide med dei andre lærarane, styre og foreldre. I tillegg har ein og ansvar for å følgje med at eleven har det bra på alle områder, ikkje berre kunnskapsmessig. Mången utfordringar på fleire ulike område. Eg trur mi største utfordring i høve til alle desse ikkje blir eit av område, men å få til ein god kombinasjon av dei. Om eg kun fokuserar på elevenes kunnskap vil det sosiale gå tapt, men om eg kun fokuserar på det sosiale vil kunnskapen gå tapt. Så som sagt; kombinasjonen blir for meg ei stor utfordring. Likevel er det ting som opptar meg meir enn andre; Korleis ein skal gå fram i ein sak der ein mistenker at eleven ikkje har det så bra heime, er eit spørsmål som kan få meg til å bli bekymra i høve til mitt kommande yrke. Kva om eg til dømes får mistanke om at ein elev blir utsatt for overgrep? Heldigvis finnes det mykje hjelp å få, noko som eg håpar me kjem til å høyre meir om i undervisninga fremover.

Heldigvis er det slik at dei aller fleste elevar har oppegåande foreldre som er interessert i barna sin skulegong. Det er bra å ha eit nært samarbeid med foreldre, men godt det framleis ikkje er så tett som det var i Noreg på 1700 talet.
”Når vi snakker om læreren i de første årene av den norske allmueskolens historie, snakker vi om omgangsskolelæreren. Læreren var skolen, og noen steder ble han også kalt det. Han var den store formidleren. Han var bondesamfunnets øyne og ører mot verden i ei tid da få kunne lese og skrive. Samtidig var han en naturlig del av det samfunnet han levde i. Aldri har vel kontakten mellom heim og skole vært så god som i den tida vi hadde omgangsskole. Omgangsskolen var naturalhusholdningens skole, bokstavelig talt skjeftet til heimen. Folket på gården, som ofte drev sine sysler i det samme rommet der skolen var, lyttet nok med et halvt øre til det som ble sagt. Og de visste å renske halsen, hvis noe de mislikte kom
dem for øre."
Utdrag frå Inge Eidsvågs bok Den gode lærer i liv og diktning.

Me er heldige som lever i ein verden full av teknologiske hjelpemiddel som me kan bruka i undervisninga. Når eg gjekk på skulen hadde me løkoen som den store gulrota i matematikken. Dei som blei ferdige med oppgåvene kunne prøva å regna seg frem til eit mønster på løkobrettet. Så mykje meir spennande det må væra å kunne gå inn på nettet og regna i eit matematikkspel med masse fargar og lydar og andre effektar. I tillegg har elevane tilgong på dette heime og. Kanskje ser dei på det som ein lek på nettet, men samtidig lærar dei masse.

Google Earth er jo og ein fantastisk måte å læra geografi på. Kanskje kan dei svære karta som aldri ville enten ned eller opp igjen byttas ut med ein prosjektor og ein tilkopling til nettet?

Revidert veke 17.

Ein lærar eg hugsar godt

Eg hugsar godt min første skuledag. Eg hadde fått meg ny ransel, knall rosa. Eg var så stolt, og så klar til å endeleg byrja på skulen. Morgonen virka som heile evigheta, men endeleg kunne me kjøra. Eg, mor mi og far min. Me møtte opp på skuleplassen. På trappa utanfor administrasjonsbygningen stod rektor og dei lærarane me kunne få. Så kom eg i klassen til Liv Marit, 1A. Eg hugsar ho hadde på seg ein blårutete kjole og ho smilte mykje, så mykje at eg skjønte at ho var snill. Ho hadde også med seg ei stor korg, oppi den korga hadde ho eit bur med to dansemus. Eg trur eigentleg ho var lit redd dei sjølv, men visa dei rundt og fortalte ein historie om dei. Det var moro. 

Åra gjekk og me gjorde mykje i lag med Liv Marit. Kvar jul og sommar var det skodespel for foreldra våre, og me hadde festar av ulike slag. Besteforeldrefest, trollfest, sjørøvarfest, karneval og mykje meir. Me reiste og på tur til Espevær. Der bade me, grilla og såg på UFO ringen. Liv Marit arrangerte mykje gøy for oss. Ho var verkeleg ein snill lærar.

Det eg likevel hugsar best med Liv Marit er den tryggleiken ho gav meg på skulen. Frå fyrste til fjerde klassen hadde eg ingen fag som eg ikkje likte eller følte at eg ikkje meistra. Til og med matematikk og verstingen gymnastikk var moro då. Klassemiljøet vårt var også veldig bra på skulen. Me lekte mykje saman, og i timane tok Liv Marit seg tid til at me kunne fortelje kva som hadde skjedd i både friminutt, ettermiddagar og i helgar.
Som eg har skreve tidlegare i bloggen inspirerte ho meg skikkeleg til å bli lærar sjølv. Eg laga stensilar og drøymde om å ha min eigen klasse. Liv Marit har nok mykje av æra for at eg har byrja på lærarskulen no.

Så var det dagen då Liv Marit fortalde oss at ho skulle begynne på vidareutdanning i spesial pedagogikk. Alle vart så lei seg då ho ikkje kunne væra klasseforstandaren vår lenger. Mykje endra seg og då på skulen. Kanskje var det fordi me vart eldre, blei betre kjende med oss sjølve, nye ting som opptok oss osv. Likevel trur eg nok at Liv Marit betydde mykje for oss som klasse og som einskilde elevar. Eg er i vert fall overbevist om at læraren me fekk etterpå ikkje hadde noko enkel jobb. Ho fekk høyre mykje: ”men slik gjorde aldri Liv Marit.”

Er det ein lærar eg vil prøva å bli som er det absolutt ho Liv Marit!

Liv Marit og eg i den iskalde sjøen på klasseturen til Espevær.

Revidert veke 17.

Samarbeid og kommunikasjon

Som lærar er det avgjørande å kunne kommuisera med elevane. Utan kommunikasjon med elevane vil ein aldri kunne klara å læra dei noko. Eg trur det blir ei utfordring å læra seg å bli god på kommunikasjon. Årsakane til det er fleire.
- Ein skal klara å kommunisera til alle elevane. Ein må bli så godt kjent med elevane at ein vett korleis kvar og ein av dei kan læra stoffet på best mulig måte. Eigentleg skulle ein hatt 23 undervisningsopplegg for ein klasse med 23 elevar, men det ville kanskje blitt ei uoverkommeleg oppgave. Dermed må ein kanskje finna det opplegget som best muleg famnar flest muleg av dei. I tillegg trur eg at mykje variasjon kan gjere at ein når inn til endå fleire, i og med at for mykje rutine kan bli kjedelig. Då meinar eg faglege rutinar og ikkje gode rutinar i skulekvardagen som bidrar til elevens tryggleik.
- Ein god kommunikator er ein trygg kommunikator. Ein som vett kva budskap han eller ho skal formidle, og korleis ein skal formidla det. For å virka trygg er det viktig at ein kan beherske sitt eiga kroppspråk, vita kor ein skal plassera hendene, og ikkje bruka "æææ" og "mmm" lydar i setningane. Lett å seie, men vanskeligare i praksis. Det ligg mykje trening bak god kommunikasjon.
- God kommunikasjon handlar like mykje om mottakaren som om sendaren. Kva slags "bagasje" mottakaren har med seg påvirkar korleis budskapet blir tatt imot. Her er det viktig for læraren å kjenna elevane sine godt. Kva foregår i elevens liv utanom skulen. Ein god dialog med både elev og foresatte er viktig, men sjølsagt utfordrande i ein stor klasse.
For å verkelig få prøva oss på kroppspråk hadde me mimelek i undervisninga denne dagen. Me fekk oppgåver i grupper, der gruppa saman skulle mime og resten av klassen gjette kva me gjorde. Gruppa mi fekk oppgåva: "beruset bartender". Klassen fann ut kva me var, så kroppspråket vårt sa vel sitt. Litt skummelt var det å stå slik foran klassen, men godt å ha ei gruppe å gjere det samen med. Meir øving i å stå foran folk blir det nok mykje av utover året. Godt er det, for det er jo ein sentral del av lærarlivet.

Å kunne vere ein del av eit team er også viktig. Samfunnet i dag blir meir og meir basert på teamarbeid, og at elevane får trening på detta området frå dei byrjar på skulen er bra. Som det blei sagt i undervisinga er det viktig med konsekvens. Elevane må lera seg kva som er bra og kva som ikkje er bra. Kanskje er det lurt med samtalar med elevane når noko negativt har skjedd. Ikkje bare sei at: "slik skal det ikkje gjerast." Ein kan spør eleven eller elevane om kva dei sjølv meiner gjekk galt i samarbeidet, og kanskje har dei løysinga sjølv også. Det dei kjem fram til sjølve vil dei hugsa bedre, som me all anna læring.

Til undervisinga vart det lagt ut nokre lenkjer til fordypning. Ei av desse handla om kroppsspråk og var spennande lesning. Det er nesten litt skremmande å tenkje på korleis ein både bevisst og ubevisst sender ut signaler med kroppen. Kroppsspråket vårt kan enten understreke eller motvirke det ein seier med ord. Artikkelen om kroppsspråk var skriven av Karen Zimsen. Ho skriv at ho tror ikkje nokon kan lere seg å kontrollere kroppsspråket sitt 100%, sjølv om nokon klarer å kontrollere det ekstremt godt. Ho brukar dømet på politikarar i ein debatt på TV. Dei ser veldig kontrollerte ut, men ser ein nærare på dei er det kanskje ein raud flekk i panna eller ein liten muskel i munnviken som dirrar litt. 

Nokon folk er og utruleg gode på å lese andres kroppsspråk. Eg har møtt på lærarar som har sett på oss elevar om noko var vanskeleg, uten å spørje. Det å bli sett på ein slik måte trur eg kan bety mykje, spesielt om ein er inne i ein vanskeleg periode. Det visar at ein er interessert i personen. 

Det blir sagt at ungar er utruleg gode til å lese kroppsspråk. Kanskje er det noko som har samanheng med at dei ikkje forstår alle orda som blir sagt når dei er små, og derfor lerar seg å tolke det som blir sagt utifrå andre ting enn berre orda? Dette er sjølvsagt ikkje noko eg kan seie sikkert, men det er kanskje ei mogleg forklaring. Viktig er deti hvert fall at me som lærarar tenkjer over kroppsspråket vårt i møtet med elevar. Elevane må se at me er ærlige, og at me ikkje seier ein ting og meiner noko anna. Det vil svekke forholdet mellom lærar og elev. 

Det var og lagt ut ein test der eg fekk teste kor god eg var til å lese smil, om dei var ekte eller falske. Ei stor utfordring. Eg visste frå før at der det viser best er på augene, likevel fekk eg berre 16 av 20 rette. Ingen enkel sak det der, men det er nok ein treningssak det og. 

Falskt på den eine sida, og ekte på den andre.

Ikkje alltid like lett å sjå forskjellen ... 

Som lærarar må ein og prøve å tolke elevanes kroppsspråk. Nokon elevar har eit veldig tydeleg kroppsspråk. Når dei ligg så langt nede på stolen at hovudet så vidt visar over kanten på pulten er det eit tydeleg teikn på kjedsomhet. Likevel kan det vere elevar som er vanskeligere å tolke. Dei som sitt stille og ikkje vil seie noko, er det berre sjenert eller har dei det tøft og vanskeleg?

Dette temaet blir nok ei utfordring når eg skal ut i læraryrket, men både det å lese kroppsspråk hos andre og å bli betre bevisst sitt eige er heldigvis noko ein kan trene på. 

Ei anna lenkje handla om grupper, og om korleis folk går inn i ulike roller når dei er i saman med andre folk. Dette var også utruleg spennande lesning, og noko som er relevant både i forhold til studiesituasjonen i samla klasse og i praksisgrupper, men også ute i skulen med korleis elevane går inn i ulike roller i klassen og vennegjengen. Å tenkje over korleis dette fungerer i ein klasse, og kunne ta tak i dei elevrollene som kanskje ikkje er så positive for miljøet tror eg er utruleg viktig som lærar. 

Det er også bra å tenkje over si rolle i situasjonar der eg sjølv skal fungere i lag med andre mennesker, t.d. i praksisgruppa. I denne undervisingsøkta laga me kjøyrereglar for praksisgruppa. Det gjekk bra. Me var enige om kva me meinte var viktig for gruppa. T.d. at alle tar ansvar for det me skal gjennomføre, ingen "gratis"passasjerar, ikkje baktale kvarandre på gruppa og å ha ei positiv innstilling. 

Revidert veke 17.

Kvifor eg vil bli lærar, og kvifor eg valde HSH

Kvifor eg vil bli lærar!
Då eg var 10 år og gjekk i tredjeklassen laga eg stensilar som eg ville bruka når eg sjølv vart lærar ein dag. Eg hugsar framleis stensilen om bokstaven R, der eg teikna eg stor rev. Så draumen om læraryrke har alltid vore ein del av meg. Mykje av grunnen til det er læraren min på barneskulen. Eg kjem til å skrive eit eige blogginnlegg om henne seinare.
Då eg gjekk i åttande klassen hadde eg arbeidsveke i ein tredjeklasse. Etter det kunne eg ikkje venta med å byrja på lerarskulen.
Men så blei eg eldre, og tenkte kanskje at eg skulle gjera noko "meir spesielt." Tenkte mykje fram og tebake og vurderte alt muleg, men ikkje noko virka spanande nok. Midt opp i all undringa på kva eg skulle bli, tok eg ei årseining i musikk ved HSH. Hadde eit veldig spanade år, og likte meg spesielt godt i praksisperioden i barneskulen. Likevel blei det to år te med tenking, men til slutt fann eg ut at det aller beste eg veit er å få jobba med barn og ungdom, og difor starta eg no på lærarskulen.
Trur ikkje eg kjeme til å angra ein dag på valget mitt når eg er ferdig, for eigentleg var det nok lærar eg ville bli heile vegen!
Satsar på å ta ein master i IKT, musikk eller drama. Kanskje jobba i den vidaregåande skulen ein dag?

Kvifor eg valde HSH!
Eg har budd 2 år i Oslo, men fann ut at eg sakna Haugesund, byen familien min og venene mine. I tillegg fekk eg eit jobbtilbod som eg ikkje kunne motstå!! :)

Eg har fleire gonger tenkt på stensilane eg lagde, og kor artig det hadde vore og sett på dei i dag, men dei er nok forsvunne med tida. Eg har eit lite håp blant eske på eske med gamle nedstøva ting på loftet til mamma og pappa. Kanskje dukkar dei opp ein dag? :)

Revidert veke 17.

Pedagogikk - nytt fagområde

Mandag morgon hadde me vår fyrste forelesning med Aashild. Den handla om pedagogikken som eit nytt fagområde.
Sjølv om eg hadde litt didaktikk då eg tok årseining i musikk ved HSH gjekk nok den på långt nær så i djubden som me kjem til å gjere på allmennlerar. Mykje nytt blir det nok derfor.
Forelsinga var bra. Greit å få ting heilt grunnleggande. Me var innom ulike område som skulen sitt mandat, kven som har ansvar for kva, litt om L06 og det nye kunnskapsløftet, kompetanse, pedagogens ulike roller og korleis ein kan bli ein god lerar. Eg trur pedagogikk kjem til å bli et spanade fag, men og eit fag som krev ein god del lesing og jobbing om ein skal klara å følgja med rundt svingane. Eg får gjere mit beste, for eg vil jo bli ein god pedagog. Det var jo derfor eg byrja på denne utdanninga!

Pedagogisk blogging

Etter ei veka på allmennlerar ved høgskulen på Stord har me no fått eit oppdrag å laga ein blogg. Her skal me skriva litt kvar veke om undervisninga i pedagogikk. Eg skal gjere et tappert forsøk å bruka Ivar Aasen målform, så får me sjå korleis det vil gå. Øving gjer meister ... :)